چکیده
لوگوتراپی یا معنادرمانی یکی از مکاتب رواندرمانی است که امیل فرانکل، روانپزشک اتریشی مبدع این اصطلاح در دهه 1920 بود. فرانکل، معتقد است که زندگی برای هر فرد معنایی دارد و این معنا را تا واپسین دم حفظ میکند و تلاش برای جستن معنایی در زندگی اولین نیروی محرکه و انگیزنده هر فرد است، این معنا برای هر فرد ویژه و یکتاست. چیزی که انسان لازم دارد تا به خاطر آن زندگی کند و گاه به خاطر آن بمیرد. بنابر نظریه فرانکل، آنچه انسانها را به زندگی پایبند میکند مصادیقی از جمله، هدف، عشق، مسئولیت، امید، کار و... است.
مولانا، شاعر و اندیشمند ایرانی که برآمده از مکتب عرفان اسلامی میباشد در مثنوی شریف، نیز به شکل بسیار قابل توجهی به معنادرمانی و مولفههای آن پرداخته است.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده......................................................................................................................................... 1
مقدمه.......................................................................................................................................... 2
فصل اول: کلیات........................................................................................................................ 4
1-1 بیان مسئله............................................................................................................................ 5
1-2 اهداف................................................................................................................................. 6
1-3 فرضیهها.............................................................................................................................. 6
1-4 سوالات............................................................................................................................... 7
1-5 روش تحقیق........................................................................................................................ 7
فصل دوم: ادبیات و پیشینهی تحقیق............................................................................................. 8
2-1 ادبیات تحقیق....................................................................................................................... 9
2-1-1 مفهوم شناسی.................................................................................................................. 9
2-1-2 فرانکل و آثارش............................................................................................................. 13
2-1-3 مولانا و آثارش............................................................................................................... 19
2-2 پیشینهی تحقیق................................................................................................................... 25
فصل سوم: معنا درمانی و مصادیق آن......................................................................................... 33
3-1 معرفی مکتب معنا درمانی.................................................................................................... 34
3-2-1 معنا درمانی- تحلیل وجودی............................................................................................ 38
3-2-2 شش ویژگی معنا درمانی................................................................................................. 41
3-2-3 ره آورد معنا درمانی........................................................................................................ 42
3-2-4 تعریف اصطلاح معنا درمانی............................................................................................ 43
3-2-5 پایههای نظری و فلسفی معنا درمانی................................................................................ 44
3-2-6 هستی شناسی ابعادی، تصویری از ماهیت انسان................................................................. 46
3-2-7 اراده معطوف به معنا........................................................................................................ 48
3-2-8 معنای زندگی................................................................................................................. 49
3-3 مصادیق معنا درمانی............................................................................................................ 51
3-3-1 معنا و ارزش از دیدگاه فرانکل......................................................................................... 51
3-3-2 عشق............................................................................................................................. 52
3-3-3 مذهب- ایمان................................................................................................................. 55
3-3-4 دعا................................................................................................................................ 59
3-3-5 مرگ............................................................................................................................. 61
3-3-6 وجدان........................................................................................................................... 61
3-3-7 اختیار و اراده................................................................................................................. 63
3-3-8 مسئولیت........................................................................................................................ 65
3-3-9 رنج بردن- صبر.............................................................................................................. 67
3-3-10 شوخ طبعی.................................................................................................................. 71
3-3-11 کار............................................................................................................................. 73
3-3-12 هدف.......................................................................................................................... 75
3-3-13 امید............................................................................................................................. 76
فصل چهارم: مصادیق معنا درمانی در تعلیم و تربیت اسلامی و مثنوی مولانا................................ 79
4-1 مصادیق معنا درمانی در تعلیم و تربیت اسلامی...................................................................... 80
4-1-1- مسئولیت...................................................................................................................... 80
4-1-2- هدف........................................................................................................................... 85
4-1-3- عشق........................................................................................................................... 86
4-1-4- کار.............................................................................................................................. 89
4-1-5- امید............................................................................................................................. 90
4-1-6- اختیار- اراده................................................................................................................. 92
4-1-7- صبر............................................................................................................................ 93
4-1-8- ایمان........................................................................................................................... 95
4-1-9- دعا.............................................................................................................................. 97
4-1-10- مرگ......................................................................................................................... 98
4-2 مصادیق معنا درمانی در مثنوی مولانا.................................................................................... 100
4-2-1- مرگ.......................................................................................................................... 100
4-2-2- اختیار- اراده............................................................................................................... 101
4-2-3- وجدان....................................................................................................................... 105
4-2-4- رنج کشیدن................................................................................................................. 108
4-2-5- صبر........................................................................................................................... 111
4-2-6- تعهد و مسئولیت......................................................................................................... 116
4-2-7- کار............................................................................................................................. 117
4-2-8- هدف......................................................................................................................... 119
4-2-9- دعا............................................................................................................................ 121
4-2-10- ایمان....................................................................................................................... 122
4-2-11- عشق....................................................................................................................... 125
4-2-12- شوخی..................................................................................................................... 130
4-2-13- امید......................................................................................................................... 131
فصل پنجم: نتیجهگیری و پیشنهادها............................................................................................ 132
5-1 نتیجهگیری......................................................................................................................... 133
5-2 پیشنهادها.......................................................................................................................... 135
5-2-1 پیشنهادهای اجرائی........................................................................................................ 135
5-2-2 پیشنهادهای علمی......................................................................................................... 135
منابع و مآخذ............................................................................................................................ 136
چکیدهی انگلیسی......................................................................................................................... 1