فناوری اطلاعات یکی از به روز ترین فناوری های حال حاضر در دنیا است که هر روز در حال تغییر و گسترش است. تاثیر این فناوری بر زندگی و نحوه تعامل افراد با یکدیگر، فرآیندهای کاری، شیوه های تحصیلی و آموزشی و ... بر هیچکس پوشیده نیست. فناوری اطلاعات با ارائه خدمات خود در زمینه های مختلف موجبات راحتی و آسایش را برای استفاده کنندگان این خدمات در انجام امور فراهم نموده است.
در چنین دنیایی انتظارات مشتریان و کاربران این خدمات روز به روز در حال افزایش است. سازمان ها و شرکت های ارائه دهنده خدمات فناوری اطلاعات نیازمند بهبود روش ها و مدیریت خدمات ارائه شده به منظور جلب رضایتمندی مشتریان خدمات خود و همچنین از سوی دیگر کاهش هزینه های خود می باشند.
چندین روش، چارچوب و استاندارد در زمینه مدیریت خدمات فناوری اطلاعات وجود دارند که یکی از آنها ITIL می باشد.
ITIL یا کتابخانه زیرساخت فناوری اطلاعات، یک چارچوب مدیریت خدمات برای بهبود ارائه و پشتیبانی خدمات فناوری اطلاعات در سازمان ها است که در سال 1989 نسخه اولیه آن منتشر شد. ITIL کمک شایان توجهی را به سازمان ها در بهبود خدمات و کسب رضایتمندی مشتریان آن می نماید و در حال حاضر تبدیل به یکی از بیشترین خط مشی های اتخاذی برای مدیریت خدمات فناوری اطلاعات شده است. اما باید توجه داشت که تمامی پیاده سازی های ITIL موفق نبوده و برخی از شرکت ها و سازمان ها خروجی های ناموفقی را داشته اند.
قصد داریم ابتدا معرفی و تاریخچه ای ازمدیریت خدمات فناوری اطلاعات و ITIL را ارائه، سپس علل و عوامل تاثیرگذار در موفقیت و شکست پیاده سازی آنرا بیان کنیم. در این نوشتار چارچوب ITIL و مراحل آن به طور مفصل بررسی و معرفی خواهند شد.
نکته : این فایل توسط File2me نوشته شده است.
مقدمه:
تحولی ژرف در شرف وقوع است. تحولی که در سالهای آینده جامعه صنعتی را اساساً دگرگون خواهد نمود. این تحول ویژه، نتیجه پیشرفتهای سریع و بیسابقه تکنولوژی اطلاعات در سالهای اخیر است. پیشرفت علم و دانش در سالهای اخیر دستاوردهای فراوانی را برای انسان به همراه داشته است. آخرین پیشرفتها در زمینه ارتباطات، مخابرات، ماهوارهها، کامپیوترها، مسافرتهای فضایی، مهندسی ژنتیک و سایر علوم، نوید بخش تحولات بیشتر در قرن آینده است. (فقیه و سرافراز، 1372، ص 22)
الوین تافلر در کتاب جابجایی در قدرت به عناصر سه گانه قدرت اشاره میکند که عبارتند از:
خشونت، ثروت و دانایی. بدین معنا که اگر در زمان انقلاب صنعتی، قدرت سرمایه یا ثروت حرف اول را در جهان آنروز میزد ولی امروزه این قدرت، مفهوم دانایی است که حرف اول را در جهان خواهد زد. به زعم تافلر بر خلاف دهههای قبل این قدرت زور یا بازو نیست که تعیین کننده قدرت جهانی یا گوینده حرف اول در جهان است بلکه این دانایی و اطلاعات بشری است که میتواند تکلیف ابرقدرت آینده را در جهان آینده روشن کند در نتیجه سرمایهگذاریهای انفعالی و اقتصادی در این قرن در مقابل سرمایهگذاریهای اطلاعاتی و علمی بسیار ناچیز و کم و کمتر خواهد شد. تافلر علت فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی را نیاز اطلاعاتی او به تکنیکها و فنون اطلاعاتی پیشرفته در زمینه تکنولوژی نظیر کامپیوتر میداند و همچنین علت قدرتمندی ژاپن در صحنه جهانی امروز و آینده را بعلت برخورداری از نظام اطلاعاتی و دانایی دقیق در صحنه جهانی میداند و یا علت ابرقدرت شدن احتمالی اروپا در یکی کردن قدرت تحقیق و توسعه و جمعآوری توان اطلاعاتی و دانایی خود در زمینه پیشرفت و تکنولوژی میداند. (تافلر، 1370، ص 90)
عصر اقتصاد خود معیشتی و کشاورزی با بهرهگیری از روشهای مبتدی مانند نیروی فیزیکی انسان و حیوان نقش اقتصادی خود را ایفا کرد و عصر انقلاب صنعتی نیز بر پایه بهینه سازی روش تولید انبوه با استفاده از نیروهای محرکه و بهرهگیری از منابع انرژی شکوفایی خود را نمایان ساخت. اما اکنون عصر اطلاعات است که هسته و یاخته اساسی آنرا توانهای رایانهای و شبکههای ارتباطی تشکیل میدهد در این دوران هدف اساسی بر افزایش توان فکری و اطلاعاتی و ارتباطی جامعه قرار دارد که محصول چنین ساختاری افزایش آگاهی اجتماعی و برقراری تعادل در دانش عمومی و بهرهگیری از فناوریهاست و از آنجایی که بهرهگیری از رایانهها از دهه 50 آغاز شده. اهمیت این فناوریها بر همگان اثبات شده است. (مومنی، 1380، ص 664)
نگرش جدیدی که بر دنیای پست مدرن[1] حاکم است نشان میدهد که خواستههای اقتصاد پویا و سازمانهای جدید و در حال تحول مستلزم ایجاد ساختارهای جدید اجتماعی، سبکهای رهبری جدید و همچنین رهیافتهای نوین در ساختار سازمانی است و همه ناشی از سیل عظیم تولید و گسترش اطلاعات در عصر حاضر است که سازمان را مجبور به نگرش مجدد در عملکرد و فعالیتهایش میکند.