تاثیر نقش ، نور و رنگ در فضاسازی:
سه عامل نقش ، نور و رنگ نیز در فضا سازی دخالتی مستقیم و ناگزیر دارند. نقش ، محصول لاینفک و ناگزیر مصالح بنایی نیز می باشد.نحوه قرار گیری آجرها در کنار و بر روی هم به هر حال ، تولید نقش می کندو نیز در فضا سازی دخیل است.مزاوجت آجر و ملات و حمایت این دو از یکدیگر نیز نقش آفرین است.رنگ نیز به خودی خود ظهور نمی یابد مگر اینکه بر نقش بنشیند آن گاه است که منشاء اثر می گردد و در فضا سازی دخالت می کند.
شایان به ذکر هستیم اگر چه نمونه های نقض کننده ای از رنگ سیاه کلیسا ها وجود دارد ولی این نمونه ها نسبت به کل کلیسا ها در جهان بسیار اندک هستند زیرا سازندگان کلیسا بر این معتقدند که رنگ های تیره به نما عظمت و جلال می بخشدو آنها را متمایز نشان می دهد که این اعتقاد جایگاهی در اذهان مسلمانان ندارد.
ریشه ی هر رنگ،نماد را بایددر افکار اندیشه وفرهنگ ملت ها جستجو کرد به همین دلیل است که در معماری مساجد بیشتر از رنگ های آبی ،فیروزه ای وسبزاستفاده شده که به نما قدسیت و عروج می بخشد در حالیکه اندیشه ی غیر مسلمانان در معماری اماکن مذهبی به گونه ای دیگر است .
به طور مثال : تقدس رنگ زرد در میان بوداییها، قرمز در میان هندوها و نیز سیاه در میان مسیحیان و فیروزهای و سبز در میان اسلام و ایران و تفاوت گوناگون خدایان و معابد و... نشان دهنده تفاوت جایگاه رنگها در میان تمدنهای بشری است و موید این نکته که هر رنگ با توجه به بینش و جهان بینی اقلیم و جغرافیا و آیین و مذهب هر منطقه دارای تفاوت کلی و جزیی است