گزارش کار آموزی با عنوان: عملیات جوشکاری در فرایند تولید خودرو
عنوان صفحه
مقدمه 4
تاریخچه ومعرفی شرکت ایران خودرو 5 مرکز توسعه محصولات جدید 14 تعریف جوش 19 عیوب جوش 21 فرآیند جوش نقطه ای 29 تجهیزات جوش نقطه ای 35 الکترودهادر روش جوشکاری نقطه ای 41 جوش MAG 56 آزمایش جوش 58 نظرات و پیشنهادات 60 منابع ومأخذ 61
مقدمه :
دراین گزارش پس از بیان تاریخچه و معرفی قسمت های مختلف شرکت ایران خودرو‚ به بررسی دو نوع اتصال متالورژیکی مهم در خودرو پرداخته میشود (جوش مقاومتی نقطه ای و جوش (MAG. این دو روش جوشکاری بطور عمده در خودرو سازی استفاده میشود دربررسی انجام شده کلیه موارد مربوط به این دو روش جوشکاری بررسی شده است . موارد بررسی شده عبارتند از عیوب جوش ‚ فرآیند جوش نقطه ای ‚ عوامل مؤثر بر جوش نقطه ای ‚ تجهیزات جوش نقطه ای ‚ انوع الکترودهای مصرفی در جوش نقطه ای و مواد الکترود ها ‚ بهسازی در روش جوشکاری نقطه ای ‚ جوشMAG ‚ مزایا ومعا یب جوش MAG ‚ آزمایش جوش و معیار پذیرش جوش . لازم به ذکر است که این مطالب حاصل تحقیق و بررسی و استنباط اینجانب از منابع و مراجع معتبر بوده و بصورت گزارش تحویل می‌گردد.
تاریخچه و معرفی ایران خودرو: شرکت سهامی عام کارخانجات صنعتی ایران خودرو با هدف انجام امور تولید و صنعتی برای تاسیس کارخانجات اتوبوس سازی و ساخت قطعات و لوازم مختلف اتومبیل و تولید محصولاتی از این قبیل در تاریخ 27 مرداد ماه 1341 با سرمایه اولیه یک صد میلیون ریال و تعداد یک هزار سهم، یک هزار ریالی به ثبت رسد و از مهر ماه 1342 عملا فعالیت خود را باتولید اتوبوس بر اساس اساسنامه شرکت که در تاریخ هیجدهم آبان ماه 1354 در مجمع عمومی فوق العاده به تصویب رسید سرمایه شرکت مبلغ دو هزار میلیون ریال برآورد شد که این مبلغ تا سال 1357 به پیش از 13 میلیارد ریال افزایش یافت به استناد صورت جلسه مجمع عمومی فوق العاده مورخ 30/3/1357 سرمایه شرکت ایران خودرو از مبلغ 13 میلیارد و 440 میلیون ریال به مبلغ 15 میلیارد و 680 میلیون ریال منقسم به 15 میلیون و 680 هزار ریال افزایش یافت. ایران خودرو از اولین شرکت هایی بود که قانون گسترش مالکیت واحدهای تولیدی را به نحو کامل اجرا گردد و 49 درصد سهام آن به کارکنان مردم واگذار گردید این شرکت به موجب بند الف - قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران مصوب سهام 16/4/1358 شورای انقلاب اسلامی به اعتبار نوع صنعت، ملی اعلام شد و به موجب مصوبه 28/2/1365 هیئت وزیران سهام شرکت از طرف دولت با نام سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران صادر شد و تحت پوشش این سازمان با مدیریت منتخب دولت به کار خود ادامه داد. شرکت سهامی عام کارخانجات صنعتی ایران ناسیونال با مجوز صادره از سوی هیئت عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران در تاریخ 27/2/1362 به نام شرکت ایران خودرو سهامی عام تغییر یافت. در تاریخ 20/11/1370 طی مصوبه‌ای از سوی هیئت دولت اسامی و شرایط فروش سهام شرکتهایی را که می‌توانستند به بورس بروند تعیین شد و ایران خودرو اولین شرکت خودروسازی بود که توانست خود را با بازار بورس تطبیق دهد بر اساس اعلام سازمان مالی در مرداد ماه سال 1372 سرمایه شرکت بالغ بر 57 میلیارد ریال و تعداد سهام 57 میلیون سهم نیز بود و کل سهام متعلق به سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران است.
ساخت سواری: بر اساس پروانه مورخ 25 اسفند ماه 1344 وزارت اقتصاد (صنایع و معادن) به کارخانجات صنعتی ایران ناسیونال (ایران خودرو فعلی) اجازه داده شد در مورد ساخت اتومبیل پیکان اقدام کند اجازه تاسیس کارخانه ساخت انواع اتومبیل سواری از نوع چهار سیلندر در تاریخ 20/6/1345 به این شرکت داده شد. شرکت فوق سپس بر اساس قراردادی با کارخانه روتس انگلستان وابسته به گروه کرایسلر موفق به دریافت مجوز مونتاژ نوعی اتومبیل هیلمن هانتر و ساخت آن در ایران به نام پیکان شد. در سال 1346 تاسیسات اتومبیل سازی پیکان با ظرفیت اولیه سالانه تولید 6 هزار دستگاه در سالن تولید پیکان استقرار یافت و پس از افتتاح این سالن در تاریخ 23/2/1346 اولین اتومبیل‌های سواری با امتیاز ساخت گروه سواری روتس سابق (کرابسلر بریتانیای فعلی) به تولید رسید. اولین اتومبیلی که در سال 1346 ساخته شد پیکان با حجم موتور 1600، 1725 و 1800 سی سی بود که در دو مدل دولوکس و کارلوکس به بازار عرضه می‌شد در این سال وانت پیکان و تاکسی پیکان هم به آن اضافه شد و در سال 1347 و 1348 علاوه بر این سه نوع، پیکان کار هم به بازار عرضه شد و پیکان اتوماتیک نیز در سال 1349 به تولیدات افزوده شد در سال 1350 و 1351 شش مدل پیکان تولید می‌شد: دولوکس، وانت، کار جوانان، تاکسی و اتوماتیک. پس از تعطیل خطوط تولیدی شرکت تالبوت و لغو قرارداد بین آنان برای تامین قطعات قوای محرکه در سال 1364 استمرار تولید پیکان در داخل کشور در دستور کار قرار گرفت. پس از تحقیقات و مطالعات گسترده، استفاده از نیروی محرکه جدید به جای نیروی محرکه اصلی پیکان مورد تایید واقع شد بر اساس قراردادی با شرکت فرانسه، این شرکت توافق نمود نیاز ایران خودرو به شصت هزار دستگاه موتور و سیستم تعلیق پژو 504 (با پوسته 505) و میل گاردان سواری 504 به عنوان نیروی محرکه جدید انتخاب شد این خودرو تحت عنوان پیکان 1800 در خط تولید قرار گرفت با اجرای این طرح علاوه بر این عملکرد پیکان بهبود یافت از مصرف سوخت آن به میزان 30% کاسته شد و قدرت خودرو نیز به میزان تقریبی 20 افزایش پیدا کرد. خط تولید پیکان 1800 در تاریخ 13/9/1369 توسط ریاست جمهوری کشورمان افتتاح شد با توجه به قدمت طراحی بدنه پیکان و خارج از رده بودن تکنولوژی ساخت آن و نیاز شدید به سرمایه گذاری مجدد برای قالب‌های بدنه و تجهیزات مورد نیاز ایران خودرو در سال 1987 میلادی با مدرن‌ترین تکنولوژی به عنوان جدیدترین مدل توسط پژو به بازار عرضه شد و درسال 1988 میلادی به عنوان بهترین اتومبیل سال در اروپا و همچنین به عنوان اتومبیل وارداتی به آمریکا انتخاب شده بود خطوط جدید تولید پژو 405 در مدلهای GL و GLX با حجم موتور 1580 سی سی نیز در تاریخ 13/9/1369 توسط رئیس جمهور کشورمان افتتاح شد. در ادامه مطالعات و اقدامات لازم برای توسعه ساخت داخل، ایران خودرو اقدام به خرید بخشی از ماشین آلات تولیدی شرکت تالبوت کرد تا پس از بازسازی و راه اندازی از آنها برای آموزش تکنولوژی نیروی انسانی، ارتقاء و تعمیق تکنولوژی خودروسازی و فعالیت فنی مهندسی مربوط در کارخانه‌های ایرانی، تولید قطعات یدکی قوای محرکه پیکان‌های موجود و تولید قطعات یدکی خودروهای آتی استفاده کند. پس از راه اندازی و بهره‌گیری از ماشین آلات خریداری شده از شرکت تالبوت انگلستان ساخت قطعات لازم در ایران، پیکان 1600 پس از مدتی توقف در شهریور ماه 1371 دوباره تولید شد. ساخت مینی بوس: در سال 1344 ساخت و تولید مینی بوس مدل 319 و کومر در مجتمع شمالی شرکت آغاز شد. با به بازار آمدن مدل مینی بوس 309 مرسدس بنز در اروپا، درسال 1347 ایران ناسیونال (ایران خودرو فعلی) تولید مدل قدیمی مینی بوس را تعطیل و مدل 309 جدید را به بازار عرضه کرد. در سال 1348 خطوط تولید سالن فوق به مدل 309 شاسی بلند 17 نفره تغییر یافت و کماکان تا سال 1354 روزانه در دو شیفت کاری به تولید ادامه داد. پس از انجام تعمیرات و بازسازی خطوط در سال 1365 طراحی و ساخت مدل جدید مینی بوس 508 با ظرفیت 21 نفر در مدلهای سقف بلند و معمولی در دستور کار قرار گرفت و خط جدید تعویض اطاق مینی بوس راه اندازی شد. محصول جدید این کارخانه به نام مینی بوس 309 سقف بلند تحت عنوان سینما سیار طراحی و در تاریخ 30/6/1369 اولین نمونه آن تولید شد. همزمان با تولید کامیونت دو کابینه بنز در آلمان طراحی و ساخت کامیونت دو کابینه بنز 309 در این کارخانه آغاز شد و در تاریخ 27/3/1371 اولین نمونه آن تولید شد این کامیونت دارای ظرفیت 1+6 نفر سرنشین و ظرفیت حمل 3500 تا 4000 کیلوگرم بار است. مینی بوس 309 سقف بلند تحت عنوان کاروان طرح سوتراک طراحی و در تاریخ 4/5/1371 اولی نمونه آن تولید شد. محصول جدید کارخانه مینی بوس سازی با نام کاروان پارک به منظور ارائه در هجدهمین نمایشگاه بین المللی تهران، با استفاده از موتور و شاسی مینی بوس 508 سقف بلند و در تاریخ 16/6/1371 اولین نمونه آن تولید شد: مینی بوس 508 سقف بلند تحت عنوان طرح جدید طراحی و در تاریخ 13/12/1372 اولین نمونه آن تولید شد. ساخت اتوبوس: تولید اتوبوس در این کارخانه، از سال 1342 با ساخت اتوبوس مدل بنز (او، پی) تحت لیسانس مرسدس بنز آلمان آغاز شد در سال 1349 با بهره برداری از خط اتوبوسهای مدل 302 مرسدس بنز ظرفیت تولید به 6 دستگاه در روز افزایش یافت. به منظور نوسازی کارخانه اتوبوس سازی و بهره‌گیری از تکنولوژی پیشرفته برای افزایش کیفیت و تعداد اتوبوس با استانداردهای جدید از سال 1361 پروژه افزایش تولید اتوبوس بااستانداردهای جدید از سال 1361 پروژه افزایش تولید اتوبوس زیر نظر سازمان مهندسی ایران خودرو و درسالنی به مساحت 48000 متر مربع آغاز و سپس کار با نظارت سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران ادامه یافت و در اواسط سال 1365 اجرای طرح با مدیریت جدید دوباره زیر نظر ایران خوردرو را آغاز نمود هدف این پروژه افزایش تولید اتوبوس روزانه از 8 دستگاه در انواع شهری، بین شهری، دولوکس وهمچنین تعداد چهار دستگاه شاسی مجهز به نیروی محرکه به منظور واگذاری به واحدهای مستقل اطاق‌سازی بوده است. به علت قدیمی بودن اتوبوسهای شهری تولید شده مطالعه و تحقیق برای ساخت اتوبوس شهری جدید از سال 1367 با همکاری مرسدس بنز شروع و در نتیجه در نیمه دوم سال 1368 (پس از5/1 سال مطالعه) اولین نمونه آن در معرض دید نمایشگاهی قرار گرفت در طی سالهای 69 و 1368 و آزمایشات مختلف روی شاسی و قوای محرکه نمونه انجام شد و سپس عملیات آماده سازی و ساخت تولید در طول سال 1370 انجام گرفت و ازآبانماه 1370 خط تولید شاسی این اتوبوس تولید آزمایشی خود را آغاز و به مرور با تکمیل ساخت و نصب تجهیزات خط کامل نیز به بهره برداری رسیده است. کارخانه موتورسازی: کارخانه موتورسازی شرکت ایران خودرو با هدف ساخت بدنه موتور و سایر قطعات چدنی ومونتاژ موتور و نیم موتور 1600 و 1725 دو کاربراتور با مساحت 25917 متر مربع در دو قسمت ماشین شاپ و مونتاژ در سال 1350 تأسیس شد تولید قطعات ششگانه موتور پیکان 1600 (سیلندر، سرسیلندر، اگزوز، فلایویل، کفی یاتاقان، دنده میل سوپاپ) در کارخانه ریخته گری و تراشکاری این قطعات ومونتاژ آنها به همراه سایر قطعات در کارخانه ماشین شاپ در مهر ماه سال 1353 افتتاح و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی از (سال 1358 تا 1363) با وضعیت مشابه تولید ادامه داشت و از سال (1364-1367) عمده فعالیت‌ها راتولید قطعات دفاعی تشکیل می‌داد در اوایل سال 1370 برنامه چهار ساله، مجتمع موتور سازی در زمینه ساخت موتور پیکان 1600 به تصویب رسید و زمینه‌های اجرایی آن فراهم شد. لازم به یادآوری است پس از گذشت 16 سال علاوه بر تولید قطعات یاد شده در راستای اجرای پروژه تولید پیکان 1600 از سال 1371 این کارخانه اقدام به تولید قطعات دیگر تولید قطعات دیگر پیکان 1600 از جمله کاسه چرخ، دیسک ترمز، توپی گرفت. لازم به یادآوری است پس از گذشت 16 سال علاوه برتولید قطعات یاد شده در راستای اجرای پروژه تولید پیکان1600 از سال 1371 این کارخانه اقدام به تولید قطعات دیگر تولید قطعات دیگر پیکان 1600 از جمله کاسه چرخ، دیسک ترمز، توپی چرخ و منی منیفولد هوای پیکان نمود. قابل ذکر است که این قطعات به صورت انبوه مطابق با استاندارد تالبوت تولید میشود. پس از تعطیل شرکت تالبوت به علت عدم تأمین قطعات لازم، خط مونتاژ موتور این کارخانه در سال 1369 نیز متوقف شد. پس از توقف خط مونتاژ در سال 1369 برنامه کوتاه مدت به اجرا درآمد. بر اساس این برنامه عمده فعالیت‌ها بر تولید قطعات شش گانه چدنی شامل بدنه موتور، سر سیلندر، فلایویل، اگزوز، کفی یاتاقان و دنده تایمینگ قرار گرفت علاوه بر آن تولید قطعاتی مانند میل مندل واسطه سیبک، میل فرمان قالپاق سوپاپ مینی بوس، میکسر موتورگاز سوزو عملیات تکمیلی شیر بخاری نیز قالب این برنامه به اجرا درآمد. از دیگر فعالیت‌های انجام شده در این مقطع نصب و راه اندازی کارگاه CNC تجهیز خط مونتاژ موتور 405 بود که با موفقیت به انجام رسید. با هدف تثبیت نسبت سوخت به هوا در موتورهای مختلف افزایش راندمان حجمی کاهش آلودگی گازهای اگزوز، جذب حداکثر انرژی احتراق و استفاده از بنزین بدون سرب بهینه سازی موتور پیکان در دستور کار کارخانه موتورسازی قرار گرفت. پس از انجام مطالعات فنی و اقتصادی در زمینه امکان‌پذیر نمودن خط مونتاژ موتور پیکان برای مونتاژ موتور پژو 405 در سال 1372 یک خط مونتاژ مکانیزه در کارخانه موتورسازی ایجاد شد با این تجهیزات میزان خروجی خط مونتاژ موتور به تعداد 77 دستگاه موتور 405 در یک شیفت 12 ساعته همزمان با مونتاژ 140 دستگاه موتور 1600 افزایش یافت. کارخانه لوازم تکمیلی و تزئینی: این کارخانه با نام کارخانه صندلی سازی در سال 1342 شروع به فعالیت کرد. این کارخانه از تاریخ 19/10/1368 به کارخانه تولید لوازم تکمیلی و تزئینی تغییر نام داد و در حال حاضر تحت همین عنوان مشغول به فعالیت است. مراحل این کارخانه عبارتند از اسکلت سازی رنگ تودوزی، رویه و مونتاژ رویه اسکلت صندلی. لازم به ذکر است کلیه قطعات تزئینی داخلی اتوبوس، مینی بوس سواری و وانت نیز در این کارخانه ساخته و همچنین روزانه 140 دستگاه جلو داشبورد سواری و وانت در این کارخانه تولید میشود. کارخانه قالب و جیک: این کارخانه در سال 1344 در زمینه تعمیر قالب‌ها و با نام واحد تعمیرات فعالیت خود را شروع کرد و تا سال 1360 به صورت پراکنده در قسمت مهندسی سواری سازی شمالی و پرس شاپ مستقر بوده است. در سال 1360 تأسیسات جیک سازی در قسمت جنوبی شرکت احداث شد و اداره‌ای تحت عنوان طراحی و مهندسی و تعمیرات قالب ایجاد شد. اهم فعالیت‌های این اداره شامل ساخت قطعات تراشکاری سره‌های نقطه جوش، نوسازی قطعات و ساخت و مونتاژ و تعمیر قلابها و جیگها مورد نیاز شرکت بود. پس از عدم تمرکز درسال 1365 با اجرای سیاست استقلال و خودگردانی این اداره به نام کارخانه قالب و جیگ تغییر نام داد و با استقرار در قسمت شمالی شرکت، فعالیت‌های خود را در زمینه‌های قالب سازی، ماشین کاری جیگ سازی طراحی و مهندسی و نگهداری و تعمیرات گسترش داد.
کارخانه برش و پرس: این کارخانه پس از تأسیس شرکت، با خرید قیچی‌های برقی آلمانی، در سال 1345 با هدف تولید قطعات برش، پرس، خمی شاسی و بدنه سواری پیکان، مینی‌بوس واتوبوس فعالیت خود را آغاز کرد پرسهای کوچک پس از قیچی‌ها و نوردهای برقی نصب و راه اندازی شد. با ورود قالب‌های بدنه خودرو نصب پرس که از سال 46-1345 شروع شده بود سرعت بیشتری به خود گرفت. در سال 1355 سالن جدیدی با پرسهای مکانیکی سنگین (آلمانی و انگلیسی) راه اندازی شد. در حال حاضر کارخان
