مدیریت منابع ضایعات شهری

تعریف زباله:

پس ماند و باقیمانده حاصل از تولید یا تغییر شکل چیز های دیگر و نیز آنچه قبلاً استفاده شده و دیگر قابل استفاده نیست.

زباله انواعی دارد، بخش هایی که تولید کننده زباله هستند، متفاوتند. با توجه به اینکه زباله در چه بخشی تولید می شود، زباله ها به سه دسته قابل تقسیم اند:

1.              شهری

2.              صنعتی

3.              خطرناک

1. زباله های شهری: زباله هایی است که توسط قسمت های مختلف شهر مثل منازل، ادارات و ... تولید می شود و خود به پنج قسمت عمده تقسیم می شوند.

الف) پسماند های غذایی که مهمترین قسمت زباله است زیرا از یک سو به دلیل تخمیر و فسادپذیری                                          سریع، بوی نامطبوع تولید کرده و محل مناسبی برای رشد و تکثیر مگس و سایر حشرات و جوندگان موزی می شود و از سوی دیگر به دلیل قابلیت تهیه کمپوست (کود) حائز اهمیت است.

از طرفی میزان این پسماند ها در زباله های ایران 35 تا 76 درصد گزارش شده است.

ب) آشغال: به بخش فساد ناپذیر زباله (به جزء خاکستر) آشغال گفته می شود.آشغال ها به دو بخش قابل اشتعال و غیر قابل اشتعال تقسیم می شود.

ج) خاکستر که به باقیمانده حاصل از سوزاندن زغال، چوب و دیگر مواد سوختنی گفته می شود.

د) زایدات ساختمان سازی که به مواد باقیمانده از فعالیت های ساختمانی و راهسازی اطلاق می شود که در زبان عامیانه به آن نخاله های ساختمانی گفته می شود.

ه) زایدات ویژه: منظور از این زایدات مواد حاصل از جارو کردن معابر، خیابان ها، برگ درختان، اجساد حیوانات مرده و مواد به جای مانده از وسایل نقلیه است.

2. زباله های صنعتی: مواد زاید ناشی از فعالیت های صنعتی هستند و معمولاً شامل فلزات، مواد پلاستیکی، مواد شیمیایی و بالاخره زباله های ویژه و خطرناکی هستند که عمل جمع آوری، حمل و نقل و دفع آنها ضوابط ویژه ای دارد. مثل مواد باقیمانده از غنی سازی اورانیوم که زباله های باقیمانده از این عملیات خودداری تشعشعات خطرناکی است.

3. زباله های خطرناک: بر اساس تعریف آژانس حفاظت محیط زیست (EPA) زباله های خطرناک به مواد زاید جامدی گفته می شود که بالقوه خطرناک بوده و یا اینکه پس از طی مدتی موجبات خطر را برای محیط زیست فراهم می کند و یکی از مشخصه های زیر را داراست:

قابلیت انفجار، احتراق، خوردگی، واکنش پذیری، سمی بودن و... .

4.              زباله های بیمارستانی: زباله های بیمارستانی جزء زباله های خطرناک دسته بندی می شود که ما به دلیل اهمیت بالای این زباله ها، آنها را به طور جداگانه و در یک گروه مجزا در نظر می گیریم.

زباله های بیمارستانی شامل موادی هستند که با توجه به نوع کار و وظیفه در هر بخش بیمارستان متفاوت می باشند. این زباله ها به هفت گروه تقسیم می شوند.

1-              زباله های معمولی بیمارستانی: زباله های مربوط به بسته بندی مواد و دیگر زباله های پرسنل شاغل در بیمارستان و خوابگاه های آنهاست.

2-              زباله های پاتولوژیکی: شامل بافت ها و اعضای جدا شده از بدن انسان مثل پوست، گوشت، رگ و ... است.

3-              مواد زاید شیمیایی: شامل جامدات، مایعات و گاز های زاید می باشد که به وفور در بیمارستان ها وجود دارد. در بخش های تشخیص و آزمایشگاه ها ماحصل نظافت و ضد عفونی بیمارستان وسایل و ابزار تنظیف و ضد عفونی دارویی و ... شیمیایی است.

4-              مواد زاید رادیواکتیو: این مواد در برخی بخش های بیمارستان وجود دارد و جمع آوری و دفع آنها دارای خصوصیات ویژه ای است.

5-              مواد زاید عفونی: شامل باند هایی که با آنها روی زخم را می بندند.

6-              زایدات دارویی

7-              ظروف مستعمل که تولید آنها در بخش های مختلف بیمارستان به شکل های متفاوتی وجود دارد.

بعد از آشنا شدن با مفهوم زباله و انواع آن وارد بحث اصلی که همان مدیریت مواد زاید شهری است می شویم و در ابتدا تعریفی برای این عنوان ارائه می دهیم.

مدیریت مواد زاید شهری عبارتست از مقررات منسجم و هماهنگ در زمینه کنترل، تولید، ذخیره، حمل و نقل، پردازش و دفع مواد زاید جامد که منطبق بر بهترین اصول اقتصادی، بهداشتی و زیست محیطی است.

در این راستا به چند مفهوم الزامی است

1-              مفهوم جمع آوری زباله

2-              مفهوم دفع زباله

3-              مفهوم بازیافت زباله

که ما به هر کدام به صورت جداگانه ای رسیدگی می کنیم.

1-              جمع آوری زباله:

جمع آوری و حمل و نقل زباله یکی از مهمترین عملیات مدیریت مواد زاید جامد است. طبق محاسبات انجام شده حدود 80 درصد کل مخارج مدیریت مواد زاید شهری مربوط به جمع آوری زباله است که درصد بالایی از این مقدار مربوط به حقوق کارگران و نیروی انسانی است به همین جهت اصلاح، بهینه سازی و مکانیزه کردن سیستم جمع آوری و حمل زباله ضمن تسریع در عملیات، هزینه و نیروی انسانی کمتری را نیاز خواهد داشت. در زیر چند مورد از روش های جمع آوری و حمل و نقل زباله در کشور ایران را به اختصار بیان می کنیم.

الف) حمل زباله از منازل به وسیله گاری های دستی و انتقال مستقیم آنها به کامیون های سرپوشیده:

در این روش زباله های خانگی طبق برنامه های پیش بینی شده توسط کارگران تنظیف شهری از منازل جمع آوری و به وسیله چرخ های زباله با حجم کافی به ایستگاه های مشخص شده در سیستم منتقل شده و مستقیماً در کامیون های زباله کش بارگیری می شود.

ب) جمع آوری زباله از منازل و انتقال آن به جایگاه های موقت شهری:

استفاده از این روش عموماً در شهر های قدیمی به علت وجود کوچه های تنگ و باریک و عدم دسترسی به چرخ های زباله که عموماً غیر بهداشتی است وجود دارد. به این ترتیب که به جایگاه های موقت حمل گردیده و بر روی هم تلنبار می شود تا به وسیله کامیون های زباله کش به ترمینال های زباله یا به محل دفن حمل شود.

ج) کاربرد وانت ها در حمل و نقل زباله

د) سیستم جمع آوری زباله با کانتینر های ثابت  Stationary Container System(S.C.S)

در این روش کانتینر های مستقر در اماکن تولید زباله به وسیله مردم یا مأمورین شهرداری بارگیری می شود. سپس کامیون های ویژه حمل زباله طبق برنامه از پیش تعیین شده به محا استقرار کانتینر حرکت نموده و پس از تخلیه زباله در مخزن خود کانتینر را در محل اصلی مستقر می کند.

2- مفهوم دفع زباله:

دفع زباله در ایران معمولاً به دو روش صورت می گیرد:

    الف) دفن کردن         ب) سوزاندن

    که هر روش دارای محاسن و معایب متعددی است.

الف) دفن زباله:

در خصوص دفن زباله ها معیار ها و مکان یابی هایی وجود دارد. زمینی که مواد در آن دفن می شود باید از چند نظر مورد بررسی قرار گیرد:

1-                                      شیب زمین

2-                                      بارش

3-                                      جهت باد

4-                                      عمر متوسط زمین

عمر متوسط زمین با توجه به تغییر رشد جمعیت معمولاً دوره های 20 تا 40 ساله در نظر گرفته می شود.

طبق تحقیقات انجمن علمی آمریکا(APA) در مورد اندازه زمین مورد نیاز برای دفن بهداشتی زباله فرمول تجربی زیر ارائه شده است:

vفضای مورد نیاز در طول سال

Rسرانه تولید زباله

Cvحجم خاک پوششی مورد نیاز

Pدرصد کاهش حجم زباله بر اثر فشردگی

Dدانسیته (تراکم) متوسط زباله

علاوه بر تعیین اندازه زمین برای دفن زباله باید به دستورالعمل های اولیه و مقدماتی جهت یافتن مکان مناسب دفن زباله توجه کرد.

1- از چاه های تغذیه آب آشامیدنی حداقل 300 متر فاصله داشته باشد

2- از منابع آب های سطحی حداقل 100 متر فاصله داشته باشد

3- در مناطق پر باران مستقر نباشد

4- دارای خاک ریز به ضخامت 10 متر و از جنس رس یا مواد مشابه باشد

5- در جهت باد های غالب قرار نداشته باشد

6- از گسل ها و شکست های زمین حداقل 80 تا 100 متر فاصله داشته باشد

7- دارای دوره سیل خیزی حداقل 100 ساله باشد

8- خاک آن رسی و در مرحله بعد شنی باشد

9- شیب کمتر از 4 درصد داشته باشد

10- دارای سنگ بستری تا حد امکان از جنس سنگ های آذرین باشد

11- از مراکز جمعیتی، هتل، رستوران، تأسیسات فرآوری خوراکی، مدارس و پارک های عمومی حداقل 300 متر فاصله داشته باشد

12- از شبکه جاده های دسترسی حداقل 80 متر و حداکثر 1 کیلو متر فاصله داشته باشد

13- از شهر ها حداقل 2 تا 3 کیلومتر و حداکثر 20 کیلومتر فاصله داشته باشد.

14- جاده های دائمی مسیری به عرض حداقل برابر 6 تا 7 متر داشته باشد.

15- دارای کاربرد های با ارزش مثل کشاورزی، مرتع و تالاب نداشته باشد.

16- حداقل 8 کیلومتر با فرودگاه فاصله داشته باشد.

17- از مراکز تاریخی و باستانی، نواحی حساس و بحرانی حداقل 700 متر فاصله داشته باشد.

18- قیمتی کمتر از 50 درصد قیمت گرانترین محل اطراف را داشته باشد.

19- دارای عمری معادل 15 تا 20 سال باشد.

سبک معماری در مجموعه سرای گلشن و تیمچه پوستی

مصرفی واژه ها:

قبل از اینکه به مصرفی و بررسی بناهای مورد بحث بپردازیم، لازم است که تعدادی از کلمات به کار رفته در متن را مصرفی و معانی و مفاهیم و مورد امتهایی که از نظر ما به یا کلمات تعلق می گیرد را بیان کنیم.

سرا: به بنایی گفته می شود که حیاط در میانه دارد و دور تا دور حیاط را حجره هایی در یک یا دو طبقه فرا گرفته اند.

تیمچه: این فضا به عوض حیاط، فضایی مسقف دارد که دور تا دور آن حجره ها در یک یا دو طبقه قرار دارند. سقف اغلب تیچه ها پر کار است و نورگیرهایی دارد.

بازانداز: محلی که در آن اجناس تخلیه و بارگیری می شوند.

دالان: فضای ممتد مسقف که ارتباط بین بناهایی مثل سرا و تیمچه را با راستة بازار یا بقیه قسمتها فراهم می سازد.

بازشوی چوبی : در و پنجره ای که با چوب ساخته و تزئین شده است و می تواند با لولا جابه جا شود یا به کل برداشته شده، کنار گذاشته شود.

       v          در بررسی موارد خاص هر جا معانی و مفاهیم جدا از بحثهای معمارانه دریافت کردیم از علامت (*) در مصرفی آن استفاده کردیم، اغلب این دریافتها درونی بوده و بحثی دربارة آن صورت نگرفته و فقط در جهت بیان تأثیرات فضایی بر روح و روانمان بازگو شده است.

ترکیب بندی کلی فضاها:

به طور کلی می توان گفت سرا، با مطرح ترین واحد تشکیل دهنده و خود یعنی حیاط، هیت گرفته و در اطراف حیاط، واحدهای تجاری شروع به شکل گیری و فعالیت کرده اند. این واحدها از کوچکترین خود، یعنی حجره گرفته تا حیاطهای کوچکی که مصرفی شدند همه رو به مرکز مجموعه یعنی حیاط دارند.

این ارتباطیا کاملاً مستقیم است با مثل حجره های داخل حیا.

و یا غیر مستقیم؛ مثل حجره های دالانها و حیاط های کوچک که توسط دالانها به سم حیاط کشیده شده اند.

در هر صورت ترکیب بندی کل فضا به وحدت و یکپارچگی و از همه مهمتر ارتباط در مرکز سرا یعنی حیاط می انجامد.

با وجود این همه در ارتباط تیمچة پوستی گلشن استقلال هر کدام از واحدها، خصوصاً تیمچه به خوبی حفظ شده است. این ارتباط شدید در بطن هنجارهای بازار و تعاریف تیمچه و سرا نهفته باشد. اما آنچه از ظاهر پیداست دو واحد تجاری مستقل است که حتی در نگاه اول نمی توان فهمید تا چه حد از حیث معماری درهم فرو رفته اند.

در ترکیب کلی تر، یعنی اتصال و ارتباط تیمچه و سرا با راستة اصلی بازار هم این دو واحد مانند شاخ و برگ درخت به تنه اصلی متصل هستند و از سژیان و جنبش راسته بازار تغذیه می کنند.

بنابراین سراها و تیمچه ها در کنار رشد ارگانیک راسته بازار، در هر فضا و مساحت مناسبی به این شاهرگ چسبیده اند، اما پس از این تولد با نظم و ترتیب خاص معماری خویش بزرگ شود شخصیت یافته اند.

آنچه که مسلم است با واحدهای نزدیکتر به تنه اصلی در این جنبش و تغذیه سهیم تر هستند. دالانهای قسمت غربی حجره های فعالتری نسبت به دو دالان دیگر سرا دارند. در خود این دالانها هم حجره های نزدیک به در ورودی فعالتر هستند. البته تغییر کاربری اغلب حجره های سرا از عمده فروشی به خرده فروشی مانند حجره های راسته بازار در این ارتباط موثر است.

با وجود اینکه از گذشته کارکرد این فضاها تصویر دقیقی نداریم، ولی به خوبی حس می شود که حجره های قسمت شرقی که از راسته بازار دورتر هستند، استعداد بیشتری برای تبدیل شدن به انبار را دارا می باشند. به طور کلی قسمت شرقی از سکون و یکنواختی بیشتری برخوردار است.

در بحث دالانها به این نکته اشاره می شود که دالانهای غربی به علت دارا بودن امتیاز ذکر شود از تزئینات بیشتری برخوردار هستند و کلاً با دو دالان شرقی متفاوت هستند. خوب بود این مطالب با تصویر همراه می شد.

مصرفی کلی مجموعه سرای گلشن و تیمچه پوستی:

مجموعه سرای گلشن از بناهای بزرگ و به گفته بازاریها، مهم بازار اصفهان است  که توسط ط حاجی آقا محمد زمانی » در زمان کریم خان زند نمایندة والی محلی اصفهان تأسیس شده است. سرای گلشن طبق وقفنامه، وقف روشنایی حرم مطهر امام علی (ع)  می باشد. تاریخ تأسیس حدوداً 1782م. می باشد.([1])

تیمچه پوستی یا همزمان با سرا ساخته شده، چون به حد برای سرا چسبیده است و یا یک بنای قاجاری است.(2)

این مجموعه تقریباً وسط بازار اصفهان قرار دارد. دو ورودی غربی سرا و تنها ورودی تیمچة پوستی در راسته معروف به گلشن قرار دارند. فعالیت عمده این راسته، سرای گلشن و تیمچه پوستی پارچه فروشی می باشد.

جنوب سرای گلشن محوطه بازی وجود دارد که محلیان به آن بارانداز می گویند. اجناس تجار و حجره در آن تخلیه می شود. ورودی سوم سرا به این بارانداز گشوده می‌شود. بارانداز گلشن در قدیم بنایی فعال بوده که از قسمتهای مختلفی تشکیل می شده است. ولی متأسفانه این بنا حدود 30 سال پیش تخریب شده است.

در پلانی که از کتاب Der Bazar von Istahan  در باده سرای گلشن اخذ شده است، پلان وضعیت قبلی بارانداز مشخص است.

بنای سرای گلشن تشکیل شده از یک حیاط در میانه با حوض و باغچه و یک طبقه حجره در اطراف. در امتداد ورودیهای سرا دالانهایی قرار دارند که به چهار گوشه حیط منتهی می شود. دالان سمت شمال شرقی به حیاط بسته کوچکی می رسد که تعدادی حجره دارد و هم اکنون انبار می باشند. این حیاط بازسازی شده است.

در قسمت شمال شرقی سرا حیاط کوچک کشکولی وجود دارد که از تزئینات دیوار ها و حجره هایش پیداست که زمانی فعال و با اهمیت بوده است.

ولی اکنون حجره ها به انبار تبدیل شده است.

در کتاب Der Bazar von Istahan آمده است که ماشینهای دستی اتوماتیک در حجره‌های اطراف این حیاط مشغول به کار بوده اند.

در قسمتهای شمال غربی و جنوب غربی سرا هم حیاطهای کوچکی هستند که البته حجره های آنها بازسازی شود و فعال هستند.

در قسمت جنوب شرقی سرا کنار، مسجد، فضایی سر پوشیده با سقف صاف قرار دارد که حجره دالان به آن تیمچه می گویند.

شاید این مکان قبلاً تیمچه ای بوده که سقفش فرو ریخته و این سقف صاف را برای آن زده اند که البته با توجه به شکل دیوارها احتمال آن کم است و یا حیاط کوچکی بوده است.

نکته قابل توجه این که تمام بازشوهای حجره های این به اصطلاح تیمچه هنوز چوبی هستند و بازسازی شده اند. خود تیمچه هم به نظر می رسد که مرمت شده است.

با این امتیازات محیط زیبا و دلنشینی است، هر چند که تاکنون به صورت انباری درآمده است و فضا تعریف خود را از دست داده است.

اما به عنوان مثالی که تا حد زیادی به گشذته خویش نزدیک است. قابل بررسی می‌باشد.

سرا و تیمچه هندسه تقریباً منظمی دارند، به جز دالان شمال غربی که از اثر جلوآمدگی حجره های راسته بازار با محورهای اصلی حیاط زاویه دارد، بقیه دالان ها به موازات یکی از محورها و برای ورود به حیاط کشکولی، شکست یافته اند.

این نظم تا حد زیادی در مادهای حیاط مشهود است.

باغچه ها و حوض قرینه کامل نیستند اما با تکیه بر این مطلب که در طول زمان دست خوش تغییر بوده اند، می توان حدس زد که با نظم حیاط همخوانی داشته اند.

تیمچه پوستی که درون حجره های قسمت غربی سرا و حجره های راسته گلشن قرار دارد، جزء مجموعه محسوب می شود اما با نظم خاص خود ورودی مجزا از راسته بازار، می تواند مبنایی مستقل به حساب آید. فضای داخلی تیمچه بسیار زیاد زیباست و سقف آن جزو یکی از پرکارترین سقفهای تیمچه های بازار اصفهان می باشد.

از دیگر بخش های سرا می توان به مسجد گلشن اشاره کرد که در جنوب شرقی سرا واقع شده است. این مسجد به تازگی مرمت شده است و بر روی آن گنبد زده اند.

فضای داخلی از یک هشت ضلعی تشکیل شده که پستوهایی در چهار طرف وجود دارد. در انتهای پستوی شمالی اتاقی برای خوابیدن وجود دارد.

حیاط :

حیاط کشکولی یک طبقه سرا، تقریباً  کل مساحت مجموعه را به خود اختصاص داده است. چهار دالان به گوشه های این حیاط ختم می شوند. جلوی ورودی ها، چهار حوض کشکولی قرار دارند. وسط حیاط حوض دواری هست با چهار باغچه با درختان کهن که البته در طول سالها تعداد زیادی از آنها بریده شده اند.

36 حجره به حیاط گشوده می شود که تقریباً تمامی آنها فعال می باشند. در نمادها، تزئیناعت آجری به کار رفته و خط بام، با شرفه ای چوبی، تقویت می شود. بیشتر بازشوها بجز یک یا دو مورد آنها فلزی شده اند. مجموعه باغچه ها که حدود 50 سانتیمتر پایین رفته است، درست در مرکز حیاط قرار ندارند و قرینه نیست.

از یک از حجره داران شنیدیم که قسمت غربی که باغچه اش کوچکتر است، چندین سال قبل تعویض شده است و به نظر می رسد، عدم تقارن از این دستکاری ناشی شده باشد.

نور در حیاط:

نور: شهر اصفهان، تقریباً رد تمامی فصول، آفتاب تندی دارد. در زمستانها به غیر از روزهایی که هوا ابری است، بین ساعت 10 تا 16 خورشید پر قدرت می تابد.

شاید اولین تأثیری که حیاط، پس از ورود به آن – از دالان تاریک – بر ما گذاشت، محوطه وسیع نورانی بود و نماها، سنگفرش ها که به خاطر این تابش، طلایی شده بودند. تأثیر تابش خورشید بر حیاط در چند مورد زیر نمود محسوسی داشت:

- حس سکون و یکنواختی در کل حیاط؛

- تضاد شدید بین نماهای زردِ نورانی با حفرهایی سیا؛ مثل ورودی دالانی و بازشوها؛

- سایه روشن های قوی در محدوده باغچه و بین درختان؛

- یکدست نمودن سنگفرش ها، ایجاد یکپارچگی در نوار دور حیاط؛

- منظرة قوی و کشش دار از داخل حجره ها؛

- چرخش سایه و نور در طول روز بر روی نماها؛

- نفوذ پرتو‌ آفتاب تا عمق حجره ها هنگام غروب؛

- سایه آدم های در رفت و آمد؛ تقویت بعدی ارتباطات؛

- سایه مشرفه برای تقویت وجودی آن؛

- سایة نماها بر روی سنگفرش، تقویت وجودی ضلعی که‌‌ آفتاب نمی خورد و نسبت به بقیه اضلاع تضاد کمتری دارد؛

      v        پر کردن کل فضای خالی حیاط، با وجودی تأثیر گذار که هست ولی دیده نمی‌شود؛

در درونگرایی و مرکز گرایی سنتی ها، عنصر حیاط در اغلب موارد نقش هسته را ایفا می‌کند، اما زمانی که به ماهیت حیاط یا سیمان فضای سر پوشیده تیمچه دقت کنی، با یک فضای وسیع «خالی» مواجه می شویم اما، همان فضای خالی بر مدد عناصر و مفاهیمی، ما تعدادی از آنها را بررسی کردیم؛ مثل نور در ارتباط با بقیه اجزاء مثل حجره‌ها، دالانها و آدم های نقش مهم «حیات» را ایفا می کند...

بازاریابی تلفنی word و pdf تحقیق

جدا سازی محصولات طبیعی آبزی

پیشگفتار :

اقیانوس ها در جهان بیش از 70% سطح زمین را می پوشانند و دارای بیش از 200000 بی بهره و گونه های جلبکی هستند . این ارگانیسم ها در جوامع پیچیده و در ارتباط نزدیک با دیگر ارگانیسم ها زندگی می کنند . چه به صورت ارگانیسم های ماکرو ( مانند جلبک ، اسفنج ، نرم  تنان پوشش دار و یا به صورت میکرو ( مانند باکتریهای غیررشته ای ، قارچ ها و آکتینوفایست ). بعضی از ارگانیسم ها مواد شیمیایی خود را از منابع غذایی به دست ‚ی آورند اگر چه مابقی آنها ترکیبات را دوباره سنتز می کنند . بعضی از ترکیبات ی توانند توسط میکرو ارگانیسم های مربوطه تولید شوند در حالی که مابقی آنها جهت تولید به یک ارتباط بین میزبان و میکرو ارگانیسم نیاز دارند . مواد شیمیایی یک نمونة خاص می توانند تحت تأثیر زیستگاه و عوامل فصلی و جغرافیایی باشد. در حقیقت منشاء واقعی بیوژنتیکی سنتز محصولات طبیعی آبزی ـ در جامعة این محصولات یک موضوع مورد بحث است.

به علت تنوع ارگانیسم های آبزی و زیستگاهها ، تولیدات آبزی طبیعی طبقات شیمیایی زیادی را احاطه می کنند ( مانند ترین ها ) شیمیکیمات ها  ، پلی کتیو ها ، استوژنین ها ، پیتیدها، آلکالوئیدهای ساختارهای متفاوت و یک دامنه ای از ترکیبات بیوسنتز مخلوط ، در دهة گذشته به تنهایی ، ساختارهای بیش از 500 محصول طبیعی دریایی به چاپ رسیده اند.

در بسیاری از موارد طبقة ترکیب موجود در ارگانیسم می تواند بر اساس طبقه بندی ارگانیسم منبع پیش بینی شود . متأسفانه حتی  شناخت علم به طبقة ترکیب همیشه ما را در جهت تعیین یک ساز خالص سازی هدایت نمی کند . مجموعه هایی از محصولات طبیعی آبزی می توانند دارای چندین عامل شیمیایی باشند ( مانند oso3 – Na – Oac – och3 – oh ) . هرگونه تغییر در عامل می تواند تغییر اساسی در قطبیت ترکیبات ایجاد کند بنابراین روش مورد نیاز برای خاص سازی نیز تغییر خواهد یافت . به عنوان مثال نمونه های اسفنج ته دریایی با جنس Spomhosorites دارای آبیس ( ایندول ) آلکالوئید است. تاپستین ( طرح 1 ) ، ساده ترین ترکیب این مجموعه میتواند با کروماتوگرافی هر ژل سیلیکا با استفاده از مخلوطهای ckcl3  - Meoh به عنوان شوینده ، خالص گردد . در الگاسیدین  d ( طرح 2 ) ک دارای یک زنجیرة جانبی . 2- آمینو ایمیدازول است که خیلی قطبی تر است وبه کروماتوگرافی بر فاز ثابت فاز معکوس و شسشه شدن با مخلوطهای اسید استونیتریل ـ آب ـ تری فلوئرواستیک ( TFA )  نیاز دارد . دراین حالت علم به طبقة ارگانیسم می تواند  در تعیین ساختار ترکیبات خالص کمک کند ولی در تعیین روش عالص سازی برای متابولیست قطبی تر که دارای یک عاملیت شمیایی غیر منتظره است کمکی نمی کند.

به منظور دسترسی به بینشی در مورد روش هایی که بیشتر در خالص سازی محصولات طبیعی آبزی استفاده می شوند 115 گزارش از این محصولات که در سال 1995 در روزنامة انجمن شمیمدانان آمریکا ، روزنامة شیمی آلی ، تتراهدرون و روزنامة محصولات طبیعی به چاپ رسیده بودند مورد بررسی قرار گرفتند . هر نشریه به طریق زیر طبقه بندی می شود:

1-شاخه ارگانیسم منبع .

2-طبقة ترکیبات شیمیایی گزارش شده.

3-روش حفظ ارگانیسم ( تازه / منحصر در مقابل خشک فریز کردن ) .

4-روش استخراج “ غیر قطبی ” حلال هایی مانند : CH2, CL2  ، هگزان ها ، استون ، ETAO 2 ، Eto2  ، تولئون ، اترنفت ؛ “ غیر قطبی و الکل ” هر یک از مواد فوق مخلوط با یک الکل ؛ “ الکل ” معمولاً اتانول ، متانول ، و یا ایزوپروپانول ؛ “ طرح پیچیده ” ؛ مانند استخراج متوالی و یا مخلوطهای غیر معمول خیلی پیچیدة حلالها با “ آبی ”  100% آب یا مخلوطهای آب دیگر محلولها در حالی که آب بیش از 50% مخلوط را شامل باشد .

5- روش مورد استفادة تقسیم حلال در صورت وجود این روش ها به طبقات زیر تقسیم می شوند :

الف ـ “ ساده ” مانند یک تقسیم تک مرحله ای ( مثل یوتانول ـ آب ) و یا تقسیم دو مرحله ای مانند ETOAC ـ آب ) و به دنبال آن تقسیم بعدی فاز آبی با یوتانول.

ب) “ کوپکان ” شامل هر طرح واقعی ویا تغییر یافتة کوپکان ( Kypchan ) که در آن درصد فاز آبی به طور متوالی تنظیم می شود.

ج ) “ پیچیده ” ( کمپکس ) : شامل هر طرحی که در آن یک توالی غیر معمول حلال ها و یا مخلوطهای کمپکس غیر معمول حلال ها استفاده می شوند مانند :

مخلوطهای هیپتان : ETOA : MEOH : CHCL3  : ACOH

که در جدا سازی با تزلیوین ها استفاده می شوند.

6-نوع کروماتوگرافی ستون باز ، درخششی ویا ستون خلاء. این ها به ژل سیلیکا ، فازهای پیوندی ( مانند  CN,Did, C-8 DDS ) ویا نفوذ ژل بر رزین های غیر عاملی تقسیم می شوند من جمله سیستم های کروماتوگرافی تقسیم و اندازه ه مانند ( SephadenLH- 20 ، SephadenLh- 60  ، Nsbels ، Bibeadssx-20 ، Sn-8 , sn-4 ، AMBERLIT EXAD – 2 ، XAD ، XAD- 7 ، ژل TSK- G3…S ) .

آنتاگونیسم لاکتیکی و افزایش عمر ماندگاری گوشت تازة‌خرد شدة شتر در درجه حرارت محیط بوسیله لاکتوباسیلوس دلبروکی زیرگونة دلبروکی

بخش 1:

توضیح مختصری در مورد آنتاگونیسم لاکتیکی

این پدیده که باکتری لاکتیکی هنگامی که در محیطهای کشت مخلوط وجود داشته باشد منجر به اثر بازدارندگی یا کشندگی بر روی سوشهای وابسته به ارگانیسمهای عامل فساد و مولد سم می گردد، به مدت بیش از 60 سال مورد توجه بوده است. آنتاگونیسم به وجود آمده توسط باکتریهای لاکتیکی به مطالعه وسیعی نیاز داشته و چندین گزارش از تحقیقات اولیه منتشر شده است. نکات قابل توجه تازه‌ای از این پدیده به عنوان یک روش مفید استفاده از مواد شیمیایی به منظور کنترل ارگانیسمهای نامطلوب مواد غذایی بدست آمده است.

باکتریهای لاکتیکی روی لاکتوکوکسیها ، انتروکوکسیها، لاکتوباسیلها، کارنوباکتریها و پدیوکوکسیها دارای یک اثر آنتا گونیسمی می‌باشند. بر روی انواع مختلف پاتوژنهای عامل فساد یا اثر کشندگی و یا اثر بازدارندگی داشته و به همین طریق روی بسیاری از ارگانیسمهای عامل فساد بخصوص سرما دوستهای گرم منفی نیز مؤثر می‌باشد.

در میان مواد آنتاگونیستیک تولد شده بوسیله باکتریهای لاکتیکی، با کتریوسینها و عوامل مشابه باکتریوسین وجود دارند، این مواد اصولاً از پلاسمید تولید شده، به حرارت مقاومند و روی سوشهای تولید کننده خودشان اثری ندارند. بسیاری از این مواد البته نه همة آنها از مواد پپتیدی می‌باشند و در عمل باکتری کشش به حساب میایند. گسترده‌ترین مطالعات انجام گرفته بر روی کلی سین تولید شده از سوشهای اشریشیا کلی بوده است، این پدیده در حدود 30 سال پیش که حداقل 5 نوع ماده مختلف بوسیله لاکتوکوکسیهای سرولوژیک گروه D تولید شده بودند، مورد حداقل 5 نوع ماده مختلف بوسیله لاکتوکوکسیهای سرولوژیک گروه D تولید شده بودند، مورد توجه واقع شد. نایزین شناخته شده‌ترین با کتریوسینی است که توسط باکتریهای لاکتیکی تولید می‌گردد و وسیعتر از ابعاد یک آنتی بیوتیک مورد بررسی واقع شده است. در یک بررسی بر روی 280 سوش استرپتوکوکهای لاکتیکی، در حدود 5% آنها عواملی مشابه باکتریوسینها تولد کرده‌اند. لاکتاسین B توسط برخی سوشهای لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس ، لاکتاسین F توسط سوشهای دیگر همین گونه (100) ، هلوتیسین J بوسیله لاکتوباسیلوس هلوتیکوس پدیوسین بوسیله پدیوکوکوس پنتوزاسوس و پلانتاسین B بوسیله لاکتویاسیلوس پلانتاروم تولید شده‌اند. توالی اسیدهای آمینه در لاکتاسین F مشخص و کلون شده است.

یکی از سوشهای انتروکوکوس فاسیوم در مقابل برخی از گونه‌های لیستر یا تولید یک ماده آنتاگونستیک می‌نماید و کارنوباکتریوم پیسی کولا در مقابل گونه‌های وابسته به لاکتیس باکتریوسنیهای فعالی ایجاد می‌کند لوکونوستوک ژلی دوم ، در اوایل سیکل رشد خود در دماهای ْ1 و ْ5 و cْ25 ماده‌ای مشابه باکتریوسین تولید می نماید که این ماده در برابر انتروکوکوس فکالیس و لیستریا منوسیتوژنز فعال است. بسیاری از سوشها و گونه‌های دیگر باکتریهای لاکتیکی باکتریوسنها یا مواد مشابه باکترویوسین تولید می‌کند.

با وجود این که تولید بسیاری از باکتریوسینهای لاکتیکی وابسته به پلاسمیدها می‌باشد، ولی هلوتیسین J وابسته به کروموزوم است و با یک پروتئین مگا دالتونی ارتباط دارد. فعالیت باکتریوسین به یک پلاسمید 6/7 مگادالتونی مربوط می‌شود. دامنه اندازه‌های گزارش شدة لاکتاسین F از کمتر از 7 کیلو دالتون (100) تا بیش از 100 کیلو دالتون برای نوع خالص نشدة‌آن متغیر است. برخی از باکتریوسینهای لاکتیکی به حرارت مقاومند (در cْ 62 بیش از 30 دقیقه) و ژلی دوم نسبت به پروتئاز حساس است ولی در برابر حرارت مقاومت نشان می‌دهد. در حالی که مادة تولید شده بوسیله لاکتوباسیلوس دلبروکی زیر گونه لاکتیس هم نسبت به حرارت و هم نسبت به پروتئاز حساس است.

سوشهای لیستریا منوسیتوژنز به آنتا گونیسم لاکتیکی حساس می‌باشند. در یک تحقیق انجام گرفته روی هر یک از جنسهای لاکتوباسیلوس و پدیوکوکوس، نشان داده شده است که دو لاکتوکوکسی و سه پدیوکوکوس بر روی لیستر با اثر آنتاکوکوس، نشان داده شده  است ک دو لاکتوکوکسی و سه پدیو کوکوس بر روی لیستر یا اثر آنتا گونیستی داشته اند. هفت سوش لاکتوکوکوس لاکتیس بر روی لیستر یا منوستوژنز اثر کشندگی دارند که علت اصلی این امر حساسیت به آنزیمهای پروتئولتیک می‌باشد. عصارة عاری از سولو لوکونوستوک ژلی دوم در مقابل سه سوش لیتسر یا منوسیتوژنز و همچنین لاکتوباسیلها و لوکونوستوکها اثر کشندگی دارد. عامل اصلی این اثر به مدت 60 دقیقه ر دمای cْ100 مقاومت حرارتی نشان می‌دهد، وزن مولکولی بیش از 10000 دالتون بوده و به پروتئاز نیز حساس می‌باشد. یک مادة‌تولید شده بوسیله یک سوش از پدیوکوکوس اسیدی لاکتیسی که به عنوان باکترویوسین PA-1 نامیده شده است در محیط کشت و هم در بعضی غذاهای نگهداری شده در یخچال بر روی لیستریا منوسیتوژنز اثر بازدارندگی نشان داده است. این ماده در دامنه PH 5/5 تا 7 مؤثر است و به نظر می‌‌رسد که با اسید لاکتیک اثر سینرژیستی ایجاد می‌کند، از 5 باکتری اسید لاکتیکی که در مقابل لیستر یا منوستوژنز آزمایش شده‌اند 4 باکتری باکتریوسینهایی تولید کرده‌اند که اثر بازدارندگی داشته‌اند. در مطالعات بعدی هنگام رشد باکتریهای لاکتیکی PH شیر تا 7/4 پایین آورده شد و مشاهده گردید که اثرات ایجاد شدة‌ضد لیتسریایی در دمای cْ25 بیش از  cْ37 بوده است. سوش کارنوباکترویوم پیسی کولا در ابتدای فاز رشد در محیط کشت ATP broth باکتریوسینهایی تولید کرده‌اند اما در همین محیط و در PH برابر 5/15 این توانایی را از دست داده‌اند . با کاربرد سه نوع سوش تولیدی کننده، موادی بدست آمده است (باکترویوسینها و مواد مشابه باکتریوسینها) که روی باکتریها گرم مثبت و گرم منفی اثر بازدارندگی دارند. هیچگونه اثر بازدارندگی بر روی سه باکتری بیماریزا گرم منفی مشاهده نشده است.

با این که فرضیه‌های بسیاری عنوان شده است ولی مکانیسم دقیق اثر بازدارندگی میکروبی کشتهای لاکتیکی تاکنون روشن نشده است. در بین عوامل شناسایی شده آنتی بیوتیکها،  اسیدهای آلی، کاهش PH و کمبود مواد غذایی، باکتریوسینها و مواد مشابه باکترویوسنها عنوان شده‌اند. در  مقاله آورده شده افزایش عمر ماندگاری گوشت خرد شدة ‌شتر  با استفاده از خاصیت ضد میکروبی لاکتوباسیلوس دلبروکی زیر گونة‌ دلبروکی مورد بررسی قرار گرفته است.

بخش 2:

افزایش عمر ماندگاری گوشت تازه خرد شدة‌شتر در دمای محیط بوسیلة لاکتوباسیلوس دلبروکی زیر گونة دلبروکی

  خلاصه مقاله

تحقیقات و بررسی‌ها پایداری گوشت خرد شده را بوسیلة‌ تخمیر با استفاده از انواع باکتریهای اسیدلاکتیک کشت شده و جدا شده از مادة‌ خوراکی تخمیری طبیعی و انتخابی را نشان داده است، که علت آن فعالیت ضد میکروبی آنها در برابر بعضی از میکروارکانیسم‌های خطرناک می‌باشد.

گوشت تازه شتر از کشتار گاه شهر رباط پایتخت کشور مراکش خریداری شده است که توسط خرد کنندة گوشت به طور جداگانه خرد شده و با 5% گلوکز و تلقیح باکتریهای اسید لاکتیک فرآوری شده است.