موضوع مقاله: گردشگری و اقتصاد مقاومتی
بسم الله الرحمن الرحیم
چکیده
این مقاله باعنوان«گردشگری و اقتصاد مقاومتی » به رشته تحریر در آمده است . در مقدمه این مقاله به صنعت گردشگری که یکی از بزرگترین و پردرآمدترین فعالیتهای اقتصادی جهان و منبع در آمد زائی و ایجاد اشتغال است پرداخت شده است . سپس به توضیح و تشریح ادبیات تحقیق (مفاهیم و واژگان ) اشاره و کلید واژه های آن توضیح داده شده است. در ادامه به مباحثی چون صنعت گردشگری در اقتصاد؛ اهمیت گردشگری و نقش آن در اقتصاد مقاومتی؛ اثرات جهانگردی؛ گردشگری و اشتغال؛ گردشگری و افزایش درآمد ملی؛ عناصرگردشگری موثربراقتصاد و در نهایت به نتیجه گیری پرداخته شده است. کلید واژه های این مقاله عبارتند از(جهانگردی-گردشگری- جهانگرد یا گردشگر- اقتصادواقتصاد مقاومتی»
مقدمه
صنعت گردشگری یکی از بزرگترین و پربازدهترین فعالیتهای اقتصادی در دنیا است که
بالاترین میزان ارزش افزوده را ایجاد میکند و بطور مستقیم و غیر مستقیم، سایر
فعالیتهای اقتصادی و فرهنگی را تحت تاثیر قرار میدهد. گردشگری امروزه خود را به
عنوان صنعتی رو به رشد در اقصی نقاط جهان نمایان ساخته است. چنانچه به عنوان یکی
از واقعیت های انکار ناپذیر اقتصادی و اجتماعی در قرن حاضر مورد تاکید و توجه ویژه
قرار گرفته است.گردشگری یکی از منابع عمده درآمدزایی و ایجاد اشتغال در جهان به
شمار میآید به طوریکه بسیاری از آن به عنوان صنعت اول دنیا یاد میکنند. بسیاری
از کشورها همچون اسپانیا، فرانسه و ایتالیا بخش اعظمی از درآمد ارزی خود را از
طریق گردشگری به دست میآورند. گرچه گردشگری به تنهایی نمیتواند منجر به توسعه
کشور شود ولی با ورود گردشگر به تدریج نیاز به تغییر و ایجاد امکانات برای اقامت،
جابجایی و سایر فعالیتهای مربوطه، توسعه را نیز در پی خواهد داشت و در دراز مدت
باعث افزایش امکانات و تاسیسات خواهد شد.
مفاهیم و واژگان
جهانگردی
جهانگردی ” به عمل فردی که به مسافرت می رود و در آن مکان که خارج از محیط زندگی وی است برای مدتی کمتر از یک سال جهت تفریح ،تجارت و ذیگر هدفها اقامت نماید”، گفته میشود. وهمین سازمان جهانگرد را کسی میداند که”حداقل یک شب را دریک اقامتگاه عمومی یا خصوصی در محل مورد بازدید،به سر برد”. (سازمان جهانی جهانگردی)
گردشگری
در فرهنگهای مختلف فارسی از جمله فرهنگ معین گردشگری به سفر کردن دراقطارعالم به منظورتفریح و سرگرمی و سیاحت و زیارت و مسافرت به مقصدی و بازگشت به محل سکونت اصلی اطلاق شده وبه عنوان سفرهای کوتاه و موافق در منطقه ای خارج از محل کار و سکونت اصلی به منظور سیر و سیاحت تعریف شده است. در فرهنگ لغت لانگمن گردشگری را به عنوان مسافرت برای تفریح و سرگرمی و در فرهنگ لغت {وبستر}گردشگرد را به عنوان سفری که درآن مسافر به مقصدی رفته و سپس به محل سکونت خود باز می گرددتعریف کرده اند.(مبانی گردشگری – بمانیان و محمودی نژاد- ص20)
از دیگر تعاریف گردشگری :عبارت است از فعالیت های افرادی که برای استراحت ، کار ودیگر دلایل به خارج از محیط سکونت معمول خویش سفر کرده و حداکثر برای یک سال متوالی در آنجا اقامت می کنند (سازمان جهانی جهانگردی WTO, 1993,1-10).
جهانگرد یا گردشگر
در سال 1963 از طرف سازمان ملل و براساس پیشنهاد کنفرانس بین المللی ترانسپورت و جهانگردی (IUOTO) در رم تعریف زیر از جهانگردی ارائه شده توریست یا بازدیدکننده موقت کسی است که به منظور تفریح، استراحت، گذران تعطیلات، بازدید از نقاط دیدنی، انجام امور پزشکی، درمانی و معالجه، تجارب، ورزش، زیارت، دیدار از خانواده، مأموریت و شرکت در کنفرانس ها، به کشورهای غیر از کشور خود سفر می کنند، مشروط بر اینکه حداقل مدت اقامت او از 24 ساعت کمتر و از سه ماه بیشتر نبوده و کسب شغل و پیشه هم مدنظر نباشد.
به عبارت دیگر: جهانگرد به کسی اطلاق می شود که مدت زمان سفر او بیش از 24 ساعت و کمتر از 12 ماه بطول انجامد، فاصله مکانی مسافرت باید بیش از 70 کیلومتر باشد و سفر او با یکی از انگیزه های تفریحی، استراحتی، فرهنگی، دیدار از آثار باستانی و تاریخی، بازدید از مناظر طبیعی و یا موارد مشابه صورت گیرد. http://isfahancht.ir))
تعریف اقتصاد
اقتصاد از کلمه «قصد»به معنای« میانه روی»آمده است.)جبران مسعود، الرائد، رضا اترابی نژاد،ج ۱، ص ۲۲۷(یکی از معانی اقتصاد درلغت ، میانه روی وپرهیز از افراط و تفریط درهرکاری است .درآیه « واقصد فی مشیک » (لقمان/19) نیز به همین معنی آمده است .از آن نظر که اعتدال در هزینه زندگی یکی از مصادیق میانه روی بوده ، کلمه « اقتصاد » درباره آن بسیار استعمال می شده است تا آنجا که در به کار گیری عرفی از « اقتصاد » غالبا" همین معنی مقصود بوده است . اقتصاد از معانی عرفی خود (میانه روی در معاش و تناسب دخلو خرج ) ، تعمیم داده شده و معادل economy قرار گرفته است
ارسطو : علم اقتصاد یعنی مدیریت خانه . آدام اسمیت : اقتصاد ، علم بررسی ماهیت و علل ثروت ملل است .استوارت میل : اقتصاد ، عبارت است از بررسی ماهیت ثروت از طریق قوانین تولید و توزیع
آلفرد مارشال : اقتصاد ،عبارت است از مطالعه بشر در زندگی شغلی و حرفه ای . در تعریف دیگر : علم اقتصاد بررسی کردار های انسان در جریان عادی زندگی اقتصاد یعنی کسب درامد و تمتع از آن برای تربیت دادن زندگی است ( http://economics-pnuba.blogfa.com/)
صنعت گردشگری از نظر اقتصاد
صنعت
گردشگری سومین صنعت پر درآمد پس از نفت و خودرو می باشد و از آن می توان به عنوان
یک صنعت مولد سرمایه و اشتغال زا نام برد. توسعه صنعت گردشگری آثار و پیامدهای
مثبت زیادی دارد که یکی از اصلی ترین و مهمترین پیامدهای آن اثراتی است که بر اقتصاد آن
جامعه دارد. در واقع توسعه درست و صحیح صنعت
گردشگری موجب شکوفائی اقتصادی و کاهش بیکاری و اشتغال زائی خواهد شد و در مجموع توسعه پایدار
در صنعت گردشگری اثراتش را در تمام بخشهای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی بسرعت نشان خواهد داد.
اما از نظر اقتصادی چنانچه صنعت گردشگری به طور صحیح مدیریت و
سازماندهی شود باعث ورود ارز به کشور می گردد در نتیجه با ورود ارز به کشور، موجب افزایش سرمایه
گذاری در نتیجه باعث کاهش بیکاری و افزایش اشتغال می شود، از طرف دیگر باعث فعال
شدن فرودگاهها و سیستم های حمل و نقل و هتل ها و سایر خدمات مرتبط و پویایی بازار
خرده فروشی می شود و در نهایت بخش اعظمی از تولید ناخالص را به خود اختصاص می دهد.
و هزاران آثار مثبت دیگر،که در صورتی که به طور صحیح مدیریت گردد به یکی از
بزرگترین منابع درآمدی در کشور تبدیل خواهد شد
مفهوم اقتصاد مقاومتی
اقتصاد مقاومتی یعنی تشخیص حوزه های فشار یا درشرایط کنونی تحریم و متعاقبا تلاش برای کنترل و بی اثر کردن و در شرایط آرمانی تبدیل چنین فشارهایی به فرصت ، اقتصاد مقاومتی کاهش وابستگی ها و تاکید روی مزیت های تولید داخل و تلاش برای خوداتکایی است. منظور از اقتصاد مقاومتی واقعی، یک اقتصاد مقاومتی فعال و پویاست نه یک اقتصاد منفعل و بسته چنانکه مقاومت برای دفع موانع پیشرفت و کوشش در مسیر حرکت و پیشرفت تعریف میشود.در واقع هدف در اقتصاد مقاومتی آن است که بر فشارها و ضربههای اقتصادی از سوی نیروهای متخاصم که سد راه پیشرفت جامعه است، غلبه کرد. «اقتصاد» مقاومتی یعنی اینکه مردم الگوی مصرف خود را تغییر دهند و از مصرف کالای خارجی به سمت مصرف کالای داخلی حرکت کنند. http://banki.ir/akhbar)حسین بهتری(
اقتصادمقاومتی به این معناست که باتوجه به ظرفیتها وتوانمندیهای موجود خدادادی درکشوروبهرهگیری از آنها، برای برخی از محدودیتها در کشور جایگزین ایجاد کنیم و مشکلات اقتصادی را مرتفع، حلقههای مفقوده تولید را تکمیل و بینیاز به خارج باشیم،که بهطور حتم در این شرایط میتوانیم از جنگ اقتصادی مقاومتی پیروز بیرون آییم.(داریوش هندویی، نایب رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران) تعریف دیگر ازاقتصاد مقاومتی عبارتست از: سیاستگذاری و اجرای برنامه های اقتصادی معطوف به پایداری در همه سطوح با فرض فشار همه جانبه نظام سلطه.
اهمیت گردشگری و نقش آن در اقتصاد مقاومتی
با توجه به اینکه اقتصاد مقاومتی اصولاً بر پایه قطع وابستگی به نفت اتفاق میافتد، می