خسرو و شیرین
نظامی این منظومه را در چهارچوب‌های زندگی خسرو در بزم شیرین، هنگام فرار از مقابل بهرام چوبینه و شب نشینی‌های آن دو با هم و غزل هر یک از کنیزان خسرو و شیرین و گفتگوی آن دو و سرود نکیسا و باربد، بیان می‌دارد.
شخصیت‌های اصلی داستان خسرو و شیرین به عبارتند از:
خسرو پرویز (پسر هرمز و نوه انوشیروان)شیرین (برادر زاده ملکه آران)شاپور (ندیمه خسروپرویز)فرهاد (دلداده شیرین).ساموئل ریچاردسون رمان پاملا را تألیف کرده است که داستان آن شباهت زیادی به داستان خسرو و شیرین دارد.
